كافی است یك نفر از اقوام یا همسایگان جنسی مرغوب و رضایت‌بخش در حراجی فلان مغازه خرید كرده و برای دیگران تعریف كند، مطلعین در اولین فرصت به نشانی آن
فروشگاه می‌روند و خرید می‌كنند. این اطلاع دادن و خرید كردن‌ها نقل تازه‌ای نیست. هر خانواده كم و بیش تجربه كرده است لیكن استقبال از حراجی‌ها- جدای از وضعیت اقتصادی اكثر مردم- در وهله نخست مقداری ارزان بودن نرخ اجناس است اما خیلی‌ها بیشتر ترجیح می‌دهند كالا با كیفیت باشد درحالی كه هر دو مورد می‌باید مورد توجه خریداران باشد چراكه به دفعات شنیده و گفته‌اند كه فلان كالا خوب از آب درنیامده و یا شنیده شده جنسی كه از حراجی خریده بوده خوب از كار درآمده است.
در این سری گزارش با برخی از فروشندگان كالای حراجی درباره چرایی حراج، نرخ و كیفیت كالا گفت‌وگو شده و نظر برخی مردم و هم‌چنین چگونگی شرایط حراج كالاها را از مدیر بازرسی و نظارت اصناف جویا شده‌ام كه می‌خوانید.
ساعتی پیش از میان روز در سوز و سرما به‌رغم هوای آفتابی سری به فروشگاه‌های
پوشاك به ویژه جاهای معروف بورس انواع
پوشاك در نقاط مختلف شهر می‌زنم. بیشتر خلوت از مشتری است حتی مغازه‌هایی كه اعلان‌های درصدی مبلغ حراج سطح شیشه ویترین‌شان را پر كرده است. این سكوت و خلوتی در فروشگاه‌های انواع
پوشاك می‌تواند نامناسب بودن موقع خرید برای بسیاری از خانواده‌ها باشد چرا كه معمولاً عصر هنگام هر روز انبوه اقشار مردم فرصت آزاد و فارغ از كار و خانه‌داری برای گشت و خرید مایحتاج خود دارند. با این اوصاف افراد و اعضای خانواده‌ها در ساعات نیمروز قصد تهیه
پوشاك و البسه دارند.
دلیل حراج و كیفیت كالا
در گفت‌وگو با چند فروشنده
پوشاك می‌پرسم علت حراج كالاها چیست؟
یك فروشنده میگوید: «ته جنس‌های موجود فصل در مغازه دربیاید و جنس تازه آورده شود.»
از «رضا اسماعیلی» نیز چگونه بودن كیفیت جنس به حراج گذاشته شده را سؤال می‌كنم.
پاسخش این است: «كیفیت جنس حراج همان كیفیت زمان فروش عادی است. به همین دلیل مردمی كه این‌گونه جنس باكیفیت و به نرخ ارزان خریداری كرده‌اند در تعریف با سایرین و حتی به وسیله پیامك به آشنایان از رضایت این نوع خرید خود خبر می‌دهند.»
این فروشنده
پوشاك درخصوص قاعده حراج كردن كالا میگوید: «فروشنده مغازه‌دار دارای جواز شغل به اتحادیه صنفی مراجعه می‌كند مشخصات لازم برای حراج اجناس خود را ارائه می‌دهد. بازرس اتحادیه به محل
فروشگاه مربوط می‌آید نوع، قیمت خرید بر طبق فاكتور و كیفیت جنس مورد حراج را بررسی می‌كند. پس از دادن مجوز، بازرس به مغازه مراجعه و بر مراعات وضعیت آنچه شرایط قانونی است نظارت می‌كند. اصولاً حراج بدون اطلاع و مجوز اتحادیه صنفی نباید انجام شود.»
حراجی؛ سود كم، فروش بیشتر
«اگر حراج واقعی كالا باشد مردم باتوجه به قیمت‌های قبل، درصد نرخ جنس حراجی را می‌بینند و استقبال كرده می‌آیند مایحتاج خود را خرید می‌كنند.»
«محمدی»، مدیر
فروشگاه پتو، لحاف، حوله و... كه كالاهای مغازه‌اش را به حراج گذاشته است، با این مطلب پیشگفت می‌افزاید: «در این حال، كاهش درصدی قیمت كالاهای حراجی هم كمك به داد و ستد فروشندگان و هم برای مردم خریدار اجناس صرفه دارد.»
این فروشنده در همین ارتباط نیز بر این باور است: «فروش كه كم شد برای فروش بیشتر مبلغ سود را كم می‌كنیم. به این طریق سطح فروش بالا می‌رود و مردم هم راضی خواهند بود و قدرت خرید هم بالا می‌رود.» وی هم‌چنین معتقد است كه اصولاً كاسب باید در دراز مدت ازنظر اقتصادی به كیفیت كالا توجه كند.
«محمدی»، از جمله شرایط به حراج گذاشتن اجناس را مراجعه فروشنده متقاضی به اتحادیه صنف مربوطه برای اخذ مجوز و كارشناسی جامع مرتبط با چگونگی نوع، كیفیت و نرخ كالای مورد حراج بر مبنای فاكتورهای خرید و قیمت تمام شده كالا می‌داند.
روایت خیاط از حراج كالا
یك خیاط پیراهن فروش فقط برج آخر هر سال تولید كارش را به نرخ پایین عرضه می‌كند. دلایلی هم برای خودش دارد...
خود را «زواره‌ای» معرفی می‌كند و حالا سوی چشمانش در اثر سال‌ها دوخت و برش پارچه، ضعیف شده و عمده كار را به فرزند پسرش سپرده است از او چرایی آنچه در بالا گفت می‌پرسم كه درباره ارزان فروشی میگوید: «این كه گفتم فقط یك بار در سال آن هم در برج آخرسال تولیدم را به قیمت نازل عرضه می‌كنم به دلیل این است كه اكثر مردم به هر علت برای سال نو كت و شلوار چندین هزار تومانی تهیه نمی‌كنند ولی پیراهن نو كه طبعاً قیمتش بسیار پایین‌تر از یكدست كت و شلوار جدید است، مشتری فراوان دارد خصوصا موقعی كه 15-20درصد قیمت آن نسبت به هر زمان دیگر به واقع كمتر و ارزان‌تر شده باشد.»
از «زواره‌ای» سؤال می‌كنم نظرش درباره حراج
پوشاك، كفش و كالای دیگر چیست، میگوید: «حقیقت آن است كه وسع اقتصادی برخی از افراد پایین است و چه بسیار كسانی كه خرج و دخل ثابت‌شان و اضافه بر هزینه‌های بچه‌ها با مبلغ دریافتی‌شان همخوان نیست. لذا حالا هرجا كه می‌بینند نرخ هر كالای موردنیازشان چند تومانی ارزان فروخته می‌شود، مقداری ملزومات خانواده را تهیه می‌كنند. حراج برخی اجناس یكی از آن فرصت‌های صرفه‌جویی در اقتصاد است. حراجی‌ها حتما از طرف اتحادیه مربوط كنترل می‌شوند و كسر كردن مقداری از قیمت اجناس، واقعی خواهد بود و رسم حراجی در هر فصل سال كم و بیش بوده است.»
سودكم، فروش زیاد، منفعت بیشتر
انجام این جور كارها خوشایند خداوند رزاق و كمك به اشخاص كم درآمد است وانگهی از قدیم گفته‌اند سود كم بردن باعث فروش زیادتر و دست آخر منفعت بیشتر برای فروشنده است. می‌پرسم خود شما چرا فقط یك بار نرخ پیراهن را به حراج می‌گذارید، سر تكان می‌دهد و میگوید: «اگر قیمت مواد كار افت كند و مخارج روزمره زندگی و كسب مناسب درآمد باشد همه روزهای سال دوخت و تولید پیراهن را با كم‌ترین نرخ انجام می‌دهم و می‌فروشم.»
منشور شرایط حراج كالا
كلیات نظام صنفی در خصوص شرایط اجرایی واحد تابع اتحادیه مربوطه برای اخذ مجوز حراج كالا و هم‌چنین نوع تخلفات و برخورد با متخلفان را در گفت‌وگو با «داود اسكندری» مدیر بازرسی و نظارت اصناف تهران، می‌خوانیم. وی میگوید: «به طوركلی حراج كردن اجناس دارای شرایط خاصی است كه در نظام صنفی آمده است مبنی بر این كه شخص متقاضی باید از طریق صنف مربوطه درخواست مجوز حراج كالای خود مثل پارچه، لباس، مبل و كفش كند. دراین ارتباط، اتحادیه صنفی نمونه كالایی برای فروش در حراج، درست بودن قیمتی كه فروشنده به صورت كتبی نوشته و فاكتورهای كالای خرید و فروش را می‌گیرد و بررسی می‌كند. سپس برای صدور مجوز باید نمونه جنس پلمب شده در مغازه تا آخرین روز حراجی باشد. هم‌چنین لیست قیمت‌ها و همه كالاهای مورد حراج؛ یك تا صد را اتحادیه مهر می‌زند كه باید در معرض دید مشتریان باشد.»
كالای حراج
ادامه گفتار مدیر بازرسی و نظارت اصناف تهران، محور نظام صنفی درباره حراج كالاها هم‌چنین حاكی از آن است كه در مجوز برای حراج زمان و مكان باید مشخص و كالا فقط در مغازه‌ای كه قبلا به اتحادیه اعلام شده و جواز دارد، باشد. همینطور در مجوز زمان حراج مثلا از تاریخ 92/11/8 به مدت 10-20 روز مشخص شده است. در نهایت انجام امور مطرح شده، اتحادیه یك نسخه از مجوز صادر شده را برای بازرسی و نظارت اصناف تهران ارسال می‌كند. سپس مامور متبوع با مراجعه به واحد صنفی بر نحوه رعایت حراج كالای موصوف نظارت می‌كند و در همان زمان، كالای حراج مشابه آن كالای مشخص و نمونه شده نباید باشد، یعنی كالای دیگری نباشد.
«اسكندری» در پایان اظهارات خود موارد تخلفات شامل جنس گران فروشی و یا جنس دیگر، ندادن فاكتور خرید به مشتریان، تقلب و هركار دیگر خارج از مجوز را بر می‌شمارد و می‌افزاید: «با متخلفان برخورد خواهد شد.»
تاثیرات اقتصادی حراج كالا
« در دنیای سرشار از رقابت به هر عنوان، امروزه تبلیغات و كیفیت در بازاریابی به حدی پیشرفته كه شخص و یا خانواده را به صور گوناگون چنان متقاعد می‌كند جنسی كه نیاز ندارد را خریداری كند. در همین وضعیت اما صرفه‌جویی و جنس خوب خریدن برای همه مردم بسیار نقش و نما دارد.»
این بخشی از دیدگاه «ابراهیمی» كارشناس آزاد حسابداری صنعتی، در برابر پرسشم پیرامون موضوع حراجی كالاهاست.
پاسخ وی در این زمینه بعضا غیرمستقیم است از جمله این كه رونق بازاریابی هرچه بیشتر و توسعه داد و ستدهای تجاری هرچه بیشتر در هر كشور باشد باعث شكوفایی بنیادی مبادلات پولی می‌شود.
این دستاوردها نیز حداقل در دو بخش عمده و خرده فروشی صورت می‌گیرند.
در فاز خرده فروشی یكی همین حراج انواع اجناس است كه به مناسبت‌های مختلف نیز در بیشتر كشورهای صنعتی و غیره برگزار می‌شود.
دركشور ما هم معمول است در اواخر هرفصل از سال این امر اتفاق می‌افتد مضاف به این كه در برخی شهرها هم تحت عنوان چهارشنبه
بازار و جمعه
بازار و...، در هر هفته صورت می‌پذیرد و اقسام كالا با نرخ متعادل عرضه می‌شود. هریك از این دست داد و ستدها بنا به استطاعت اقتصادی و تنوع كالا همچون جویبارهای رونده‌ای هستند كه در جریان‌سازی گردش مالی كلان و خرد سهیم خواهد بود. به عبارت دیگر اهرم‌هایی‌اند كه در نهایت مجموعه‌ای می‌باشند كه در تحرك كلان پولی كشور و در تولید
بازار مصرف و ساختاری اقتصاد پویا نقش دارند. حراج كردن كالاها در هر قسم تولید و عرضه نقشی موثر دارد.
می‌پرسم: نظرتان این است كه نقش حراج كالا در اقتصاد چند سویه و موثرند، میگوید: «حراج كالا درهر مقطع زمانی می‌تواند یكی از پرشتاب‌ترین و نقدترین انواع عرضه و تقاضا باشد كه از سوی دیگر به موتور تولیدات نیز سرعت می‌بخشد.»
پرسش دیگر از این كارشناس، راجع به كم و كیف كالای مورد حراج است.
وی چنین جواب می‌دهد: «مسلما كسی كه خود خواسته و البته به طور رسمی به حراج كالایش اقدام می‌ورزد حتما هم می‌داند مردمی كه به دلیل تخفیف قیمت، جنسی را خریداری می‌كنند انتظار ندارند جنس بنجل و یا معیوب بگیرند. در چنین صورتی به سراغ مغازه حراج فلان محل نخواهند رفت و شاید نظرشان از حراجی تغییر كند. بنابراین، كیفیت كالا در رده نخست رویكرد اقشار به مكان‌های حراجی است. كسی حاضر نمی‌شود پول بدهد كالای نامرغوب بگیرد. اگرچه این موارد را قطعا عاملان حراج كالا می‌دانند و به یقین رعایت هم خواهند كرد.»